Lekker Kontje: sociologische thriller rond de geboorte van Ongehoord Nederland

In zijn recente boek Lekker kontje beschrijft Arnold Karskens de barensweeën van omroep Ongehoord Nederland. Het is geen feitelijk verslag. Waar of niet waar, of deels waar: we zullen het nooit weten. Maar lezers die bekend zijn met de recente mediageschiedenis kunnen de gebeurtenissen en personages gemakkelijk herkennen. Karskens spaart ze niet in zijn ongepolijste, recht-voor-zijn-raap schrijfstijl. Zelf noemt hij zijn boek een roman. Uit zijn computer vloeit een onvoorstelbaar verhaal van tegenwerking, machinaties, gebrek aan professionaliteit, seksisme, hoogmoed, tekortschietende toezichthouders, elkaar naar het leven staande omroepbazen en dubieuze feestjes, waar uit volle borst Duitse liederen worden gezongen en misplaatste grappen worden gemaakt over Dachau.

Het boek omvat de eerste vijf jaar van Ongehoord Nederland. Dat is de periode waarin Karskens aan het roer stond, voordat hij werd ontslagen, naar eigen zeggen als resultaat van een coup. Volgens de schrijver ‘een putsch uit het revolutionaire handboek’. Dat wil zeggen: toeslaan als de leider in het buitenland verkeert, alle communicatiemiddelen pakken en een complete Solinger messenset als leugendolken in zijn rug steken’.

Stifflip e.v.a.

Karskens beschrijft Stifflip, iemand met opvallende gelijkenis met presentatrice Raisa Blommestijn, als een van zijn grootste tegenstanders. Tal van omroepbonzen passeren de revue: de voorzitter van de Raad van Bestuur, de Ombudsman, de Commissaris voor de Media, Jan Slagter. Ze hebben exotische namen (in willekeurige volgorde) als Magere Kip, Pier Valsch, Kalkoen en Dikke Haan. Wie wie is wordt achterin het boek uitgelegd.

De nieuwbakken omroep heeft vanaf het eerste moment problemen met het aantrekken van gekwalificeerd personeel en wordt beschreven als een magneet voor sollicitanten met een gemankeerd karakter. Bijzonder reflectief is Lekker Kontje niet. De voorzitter van Onbehoorlijk Nederland -zoals de omroep in het boek wordt genoemd- heet Willlem Koning - Karskens dus. Hij ziet zichzelf als slachtoffer van de omstandigheden en niet zozeer als iemand die met betere beslissingen het verschil had kunnen maken. ‘Hoe kon je als schaker zoveel strategische fouten maken?’, vraagt een vriendin van de getergde voorzitter zich af.

Misschien heeft Karskens/Koning gelijk als hij suggereert dat zijn bedoelingen vanaf het begin werden gesaboteerd, door eigen mensen die een andere koers voorstonden, door andere omroepen en door de NPO die de komst van Ongehoord Nederland niet zagen zitten. Kortom: wie het boek leest, wordt meegenomen in een van de zwartste bladzijden uit de recente omroepgeschiedenis.

‘Ik ging voor het Concertgebouworkest’, verzucht Willem Koning in Lekker Kontje, ‘maar na vijf jaar had ik de Jostiband.’ Wie zich laat meenemen in dit horrorverhaal zal waarschijnlijk vinden dat die vergelijking een belediging is voor de Jostiband.

Lekker Kontje, roman. Uitgeverij Aspekt.

TON VERLIND

Meer publicaties over het reilen en zeilen van de publieke omroep

Eerder verschenen deze boeken met een kijkje achter de schermen van journalistiek en (publieke) omroep:

Een Schitterende Slangenkuil, Ton Verlind, over de rafelranden van de journalistiek en politieke invloed achter de schermen van de publieke omroep.

#MeToo bestond nog niet: Eric Eljon en Bart in 't Hout, waarnemingen en anekdotes rond het functioneren van de omroep.

Wat is gewoon?, biografie van Paul Römer.

De Belg, blik achter de schermen van DPG, het bedrijf van Christian van Thillo.

Dossier De toekomst van de publieke omroep van mediaplatform spreekbuis.nl. Interviews met omroepbestuurders over hun visie. Een aantal van hen heeft inmiddels alweer het veld moeten ruimen.

Op komst:

Studio Ego, een boek van Mark Koster, hoe de publieke omroep ten onder gaat aan corruptie, machtswellust en schijnheiligheid.

Je mist meer dan je ziet, van Dieuwke Wynia, een blik achter de schermen met ruime aandacht voor de excessen bij DWDD, waar de schrijfster zelf bij betrokken was. Verwacht in mei.

Het gaat nooit om de kijker, analyse van de onderzoeksjournalisten Kim van Keken en Joost Ramaer.